Cách chấm dứt cuộc chiến ra khỏi nhà mỗi sáng

Việc cho trẻ ra khỏi nhà trở thành một áp lực vào buổi sáng khi trẻ cố gắng trì hoãn mọi thứ, chống lại mọi nỗ lực ra khỏi nhà đúng giờ của cha mẹ và trở thành nỗi ám ảnh, mang đến nhiều mệt mỏi chán nản cho cha mẹ.

Trong bài viết này, chúng ta cùng nói về một câu chuyện thực tế: Một bà mẹ có con trong độ tuổi lên 3 đang học trường mầm non. Bà mẹ phải cho con ăn sáng ở nhà. Tuy nhiên, sau

khi ăn sáng cùng nhau, cô bé luôn chạy ra sofa chơi và bà mẹ rất khó khăn trong việc thay quần áo cho bé. Cô bé không chị thay quần áo, và khi bị ép, cô bé trở nên khóc lóc, la hét, vật lộn, phản ứng giữ dội cố gắng cởi bỏ quần áo.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá cách tiếp cận vấn đề này một cách tôn trọng và hiệu quả theo triết lý Chăm sóc giáo dục của Pikler và RIE

1. Hiểu về khó khăn của trẻ trong việc chuyển tiếp

Trẻ nhỏ thường gặp khó khăn trong việc chuyển tiếp từ hoạt động này sang hoạt động khác. Điều này đặc biệt rõ ràng vào buổi sáng khi trẻ phải từ bỏ những hoạt động thú vị để chuẩn bị cho một ngày mới. Và hãy coi đây là một việc hoàn toàn bình thường và vô cùng phổ biến. Chưa kể, việc ở trường có thể mang lại không nhiều những trải nghiệm vui vẻ, và trẻ không hề mong chờ điều đó xảy ra.

Cũng giống như người lớn, kể cả việc tiếp theo có hấp dẫn đến đâu, thì từ bỏ một công việc ưa thích để chuyển sang một hoạt động mới, cũng tạo ra ít nhiều những sự trì hoãn, chỉ đơn giản là chúng ta đang không muốn từ bỏ việc mà chúng ta đang làm. Thế thôi.

Việc em bé chạy đến sofa và chơi với tấm chăn phủ vì em bé biết rõ rằng Điều này cho thấy trẻ đang tìm cách tránh né việc mặc quần áo vì cảm giác không muốn rời xa sự thoải mái của đồ ngủ, của không gian gia đình, của việc được chơi với ba mẹ.

2.Tại sao ép buộc không mang lại hiệu quả?

Nhiều ba mẹ có xu hướng sử dụng các biện pháp ép buộc để yêu cầu trẻ làm điều mình muốn. Tuy nhiên, điều này thường dẫn đến những cuộc chiến không cần thiết và tạo ra căng thẳng cho cả hai bên. Lí do là gì?

Ngay khi chúng ta mở mắt ra, đối diện với việc gọi con dậy, chúng ta đã hình dung ra trong đầu về một cuộc chiến mới sẽ sắp bắt đầu. Hoặc nhẹ hơn, những suy nghĩ bắt đầu xuất hiện trong tâm trí: “ôi trời, lại phải gọi con dậy, làm sao cho nó nghe lời, làm sao nó làm nhanh nhanh mọi việc còn kịp đi làm…”

Sự ép buộc nhiều khi được sử dụng rất tinh tế: mẹ cất luôn cái chăn trên sofa để bé đỡ chơi, hay nhấn mạnh “Ăn sáng xong con đi thay đồ ngay cho mẹ, muộn giờ rồi đấy” hay “Hôm qua đã đi muộn rồi, hôm nay con mặc đồ luôn đi đừng có lề mề rồi lại muộn nữa, …”

Thậm chí sự ép buộc có thể vô cùng nhẹ nhàng như: “mẹ thấy con đang thích chơi ghế sofa đấy, nhưng chúng ta cần phải thay quần áo để đi học ngay bây giờ”…

Tất cả những điều này đều thể hiện: Ta và Con đang không cùng ở một chiến tuyến. Một suy nghĩ luôn chạy ngầm và dẫn dắt mọi hành động của bà mẹ đó là tìm mọi cách đế con thoát ra khỏi thứ mà con đang muốn – Mọi chiến thuật đều nhằm mục tiêu KHIẾN CON LÀM THEO ĐIỀU MẸ MUỐN.

Và những đứa trẻ thì luôn nhạy cảm hơn chúng ta nghĩ, chúng luôn cảm nhận được điều này dù mẹ có thể hiện nó ở mức độ “vi tế” như thế nào, và chúng có xu hướng chống lại điều này.

3. Hãy sử dụng cách tiếp cận Tôn trọng

Thay vì ép buộc, chúng ta nên tiếp cận tình huống từ góc độ tôn trọng và kết nối. Ba mẹ cần nhìn nhận rằng đây không phải là một cuộc chiến, mà là một hoạt động hợp tác, ba mẹ và con luôn ở cùng một “phe”. Khi trẻ cảm thấy được tôn trọng và thấu hiểu, chúng sẽ có xu hướng hợp tác tốt hơn. Nhưng nên nhớ, sự tôn trọng và thấu hiểu phải vô cùng CHÂN THÀNH nhé.

Sự chân thành này đến từ việc chúng ta cần hiểu rằng: Con đang thật sự gặp khó khăn và cần chúng ta hỗ trợ: dù là bất cứ lí do gì, việc trì hoãn đều chứng tỏ con đang không muốn làm công việc đó, và con cần chúng ta hỗ trợ. Chúng trì hoãn không vì muốn kích động, trêu tức và gây khó khăn cho ba mẹ. Chúng chỉ đơn giản là đang hành động dựa vào cảm nhận của cơ thể mà thôi.

Đó có thể là việc khó khăn trong xa tách bố mẹ (có những giai đoạn đây là thử thách lớn về tinh thần và thể chất của trẻ chứ không chỉ đơn thuần là trẻ đến lớp hay không), những khó khăn ở trường học, trải nghiệm không tốt ở trường, …Và những khó khăn này cần ba mẹ thấu hiểu và hỗ trợ bé để giúp bé vượt qua. Thay vì tím mọi cách đẩy bé ra khỏi nhà đúng giờ.

Vì vậy, đây là điều chúng ta nên tuyên bố ở trong tâm trí của mình: Con gái đang hiện diện trước mắt mình đây này, con đang có chút khó khăn và mình cần hiện diện ở đây để giúp đỡ con. Mình cần sắp xếp thời gian để hỗ trợ con tháo gỡ và đi qua khó khăn này/”

4. Tạo Không Gian An Toàn

Điều này có thể mất thời gian hơn khi so sánh với việc trẻ sẵn sàng làm mọi thứ theo kế hoạch. nhưng lại là cách tiết kiệm thời gian và năng lượng hơn rất nhiều so với việc để cho Trận chiến diễn ra.

Để chấm dứt trận chiến tranh dành quyền lực, để trẻ cảm thấy thoải mái hơn trong việc chuyển tiếp, ba cha mẹ cần tạo ra một không gian an toàn và thân thiện. Không gian đó chính là tinh thần sẵn sàng hỗ trợ, sự thấu hiểu và đồng cảm với những gì trẻ đang trải qua, và cách dành thời gian cho trẻ và tham gia vào quá trình này một cách vui vẻ, là sự kết nối về cảm xúc chia sẻ với trẻ những niềm vui hay khó khăn, những lựa chọn của trẻ.

Ví dụ: chúng ta thức dậy với một tâm trí sẵn sàng để dành thời gian cho con. Những cv khác, chúng ta có thể thực hiện trước khi thức con dậy để có thể dẹp bớt lo lắng áp lực. Hãy thực sự đón bình minh cùng con, đánh răng, ăn sáng cùng con. Tôi dùng từ THỰC SỰ, không có nghĩa là luôn phải kè kè bên cạnh con – mà sự chú tâm hiện hữu trong không gian đó cùng con (hãy chú ý đến cảm nhận của trẻ trong sự hiện hữu này)

Hay khi con chạy đến sofa chơi, hãy quan sát tâm trí m xem, có sự khó chịu nào xảy ra hay bạn đơn giản đang thấy điều đó thật thú vị – ngắm nhìn con được làm điều con thích: “Con chơi sofa hả. Mẹ để quần áo của con sẵn trên giường nhé, con chơi xong thì mặc chúng vào nha.” Hành động này cho thấy bạn rất lịch thiệp và tôn trọng lựa chọn của con, chia sẻ niềm vui với con, và trẻ thấy chúng có toàn cơ hội để lựa chọn và quyết định theo mong muốn của mình. Đừng lo sợ, có thể bạn sẽ phải đợi trẻ một lúc, khi đó bạn có thể tranh thù làm vài việc còn dở dang. Khi trẻ không thấy mình đang bị tranh dành quyền lực, chúng sẽ nhanh chóng thực hiện những hành động mà chúng biết là cần làm. Rất kỳ diệu.

Với những trẻ chưa bao giờ được đối xử với cách này, có thể mất thời gian hơn một chút.

Trong trường hợp đã nhiều phút trôi qua, nhưng trẻ vẫn chưa đến mặc quần áo. Lúc này, bạn có thể tiến đến để giúp đỡ trẻ, nhấc trẻ lên, chủ động mặc đồ cho trẻ, nhưng nhớ rằng: tất cả những hành động đó đều được thực hiện với sự tôn trọng và kết nối và tử tế. Mình sẽ không đề xuất chính xác nên nói gì làm gì, chỉ cần bạn tự check xem mình có tử tế, chân thành với trẻ vàl lúc đó hay không mà thôi. TRẻ chỉ cần hỗ trợ như vậy. Thay vì chờ đợi, huyễn hoặc suy nghĩ, rồi bê trẻ lên, càm ràm, nhăn nhó, thiếu kiên nhẫn, thất vọng … rồi ép và la mắng trẻ đang làm mất thời gian của bạn

Có thể sau đó là cả một ngày trẻ không được gặp bạn, và với trẻ, đó là một thử thách rất lớn chứ không như bạn – cuốn vào công việc. Vì vậy, hãy tận hưởng thời gian bên nhau này.

6. Xây dựng thói quen

Một trong những cách hiệu quả để giảm bớt sự kháng cự của trẻ là xây dựng thói quen tích cực vào mỗi buổi sáng. Cha mẹ có thể tạo ra một lịch trình rõ ràng và thú vị để trẻ biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo.

Nhịp điệu này nên nằm trong nhịp điệu của một ngày tổng thể bởi vì những gì diễn ra sáng hôm sau liên quan mật thiết đến việc trẻ đi ngủ từ đêm hôm trước. Vì vậy, cần thiết lập thói quen đi ngủ tốt, trẻ nên được ngủ sớm. Và mẹ cùng bé nên chuẩn bị mọi thứ cần thiết cho sáng hôm sau trước khi đi ngủ: quần áo nào, giày nào, chuẩn bị đồ cho vào balo …

Cha mẹ có thể tạo ra một bảng thời gian cho buổi sáng, bao gồm các hoạt động như ngủ dậy, mát xa một chút hoặc hát một bài hát quen thuộc, vệ sinh cá nhân, ăn sáng, thay quần áo, chơi một trò chơi nhỏ, đi giày và ra khỏi nhà. Điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy có trách nhiệm và chủ động hơn trong việc chuẩn bị cho ngày mới.

Bạn có thể tham khảo (download và in) bảng lịch trình công việc buổi sáng trong phần tài liệu tại đây

7. Phản hồi tích cực, tin tưởng và kiên nhẫn

Để có thể dành thời gian cho con, chậm lại theo tốc độ của con, và sống trong những cảm xúc của con … là điều không dễ, nó cần nhiều thời gian và cần cả sự kiên nhẫn, tin tưởng. Nhưng cái gì ban đầu thử thách thì quả ngọt lại lâu dài, nó rất xứng đáng để chúng ta thực hiện vì nó không chỉ nuôi dưỡng mối quan hệ tin tưởng trong hiện tại mà mãi mãi về sau. Nó cũng mang lại rất nhiều niềm vui không chỉ cho con, mà cho cả người làm cha mẹ.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng cần phản hồi tích cực với những nỗ lực của trẻ. Ngay cả khi trẻ không hoàn toàn hợp tác, việc ghi nhận những cố gắng của trẻ sẽ giúp xây dựng lòng tự tin và khuyến khích trẻ cải thiện.

Kết:

Thật tốt nếu như chúng ta có một cách thức chung kỳ diệu nào đó mọi bà mẹ có thể áp dụng và chấm dứt ngay cuộc xung đột buổi sáng để mẹ và con luôn có thể ra khỏi nhà đúng giờ trong thanh bình. Chúng ta không có cách nào ngoài việc hãy thấu hiểu con, hãy quan sát bản thân mình, và hãy thấu cảm thật sự trong mọi hành động của mình.

Việc giúp trẻ mặc quần áo như được nhắc đến trong bài này cũng tương tự như tất cả những công việc khác chuẩn bị cho việc ra khỏi nhà vào buổi sáng, nó không chỉ là một nhiệm vụ hàng ngày mà còn là cơ hội để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa cha mẹ và trẻ. Bằng cách tiếp cận từ góc độ tôn trọng, tạo không gian an toàn, và thể hiện sự đồng cảm, cha mẹ có thể biến những cuộc chiến buổi sáng thành những khoảnh khắc kết nối đáng nhớ. Hãy nhớ rằng, sự kiên nhẫn và tình yêu thương sẽ luôn là chìa khóa để vượt qua những thử thách trong hành trình nuôi dạy trẻ.

Hãy chia sẻ quan điểm hoặc những trải nghiệm của bạn ở phần bình lận bên dưới nhé để chúng ta có thêm cơ hội thảo luận vè mang lại nhiều điều tốt đẹp hơn cho những em bé xung quanh chúng ta.